|
Sal, 03 Ocak 2017 |
|
Ali Fuat (Cebesoy) Paþa [23 Eylül 1882-10 Ocak 1968]
Kimdir Ali Fuat Paþa?
Mustafa Kemal ile harp okulunda sýnýf arkadaþý. 1905 Yýlýnda Harp Akademisini 8. Olarak bitirdi. Ýlk görevine Beyrut’ta baþladý. Trablugarp Savaþý baþlar baþlamaz oraya ilk gidenler arasýndaydý. Balkan savaþý sýrasýnda Karadað’da Yanya Kalesinde, Pista ve Pisani Muharebelerinde, 1. Dünya Savaþý baþýnda Tümen Komutaný olarak katýldýðý Kanal Harekatý’nda büyük baþarýlar gösterdi. Kanal Harekatýnda 8. Kolordu Kurmay Baþkanlýðý; Doðu Anadolu Cephesinde M.Kemal Paþa’nýn emrindeki 16. Kolorduda 5.Tümem Komutanlýðý.
30 Ekim 1918 tarihinde Osmanlý Devletinin Mondros Mütarekesi’ni imzalamasýndan sonra, Yýldýrým Ordularý Komutaný Mustafa Kemal Paþa, Ýstanbul’a dönmeden önce Ali Fuat Paþa’nýn komutasýndaki 20. Kolordu’yu terhis etmedi. Bu kolorduyu önce Kokya’ya sonra da Ankara’ya getidi.
1919 yýlýnda Türkiye iþgal edilirken elimizde biri Erzurum’da Kazým Karabekir komutasýnda diðeri de Ankara’da Ali Fuat Paþa komutasýnda iki kolordu vardý.
Kazým Karabekir Paþa, Kurtuluþ Savaþý’ný nasýl kazandýk adlý kitabýnda þöyle diyor; Kurtuluþ Savaþý fikrini ilk M.Kemal Paþa ile paylaþtým, sonra Ali Fuat katýldý aramýza. Daha sonra çoðaldýk diyor. Çünkü, Doðu Cephesinde baþarýlý olacaðýmý biliordu. Daha önce Ermenilere karþý kazanmýþtým. Bölgeyi ve Ermenileri iyi tanýrým diyor. Batý Cephesinde ise M.Kemal Paþa’nýn baþarýlý olacaðýný kendisi de bizde biliyorduk.
Ali Fuat Paþa Ýzmit ve Adapazarý üzerinden Bilecik ve Eskiþehir istikametinde ilerieyen Ýngiliz kuvvetlerine Geyve yakýnlarýndaki Ali Fuat Paþa Tren istasyonu ve Geyve Boðazý mevkilerinde ateþ açarak onlarý durdurup geri püskürttü. Kurtuluþ Savaþý’ný geri baþlatmýþ oldu. Daha sonra Amasya’da M.Kemal Paþa ile Ali Fuat Paþa görüþerek Amasya Genelgesi’ni birlikte imzalayýp yayýnladýlar.
Kurtuluþ Savaþý’nýn ilk döneminde 20.Kolordu ve Batý Cephesi Komutanlýðý, Sivas Kongresi sonunda Umum Kuva-yý Milliye Komutaný olarak görevlendirildi. Kuva-yý Seyyare Komutaný Çerkez Ethem ile birlikte Yunan iþgaline karþý Ekim 1921 tarihinde Moskova Antlaþmasý imzalandý. 1920-1957 arasýnda Ankara, Konya ve Ýstanbul milletvekili olarak on dönem mecliste bulundu. Bu dönemde Bakanlýk ve Meclis baþkanlýðý görevlerinde bulundu.
Rahat uyu Ali Fuat Paþa’m. Türk Milleti sana minnettardýr. Ruhun þad olsun…
Ali ÇETÝNKAYA
Ali Çetinkaya hakkýndaki diðer yazýlar
Gsterim: 2219 | E-posta
|
|
|
