|
Yýl bindokuzyüz yetmiþler. Sakarya Geyve'de geçiyor öykümüz.
Henüz kesekaðýt, külah, file, zembiller kullanýlmakta alýþveriþ yaparken.
Elektrikler olsa da, ya tasarruf nedeniyle ya da sýk sýk meydana gelen arýzalar nedeniyle sýk sýk gaz lambalarýna gereksinim duyuluyor.
Sakarya ovasý geniþ verimli topraklara sahip olsa da henüz modern tarýma geçilecek olanaklar saģlanamamýþ, insan gücüyle toprak iþlenmeye çalýþýyordu.
Herkes eþit imkanlara sahip olduðu için bu durum yadsýnmýyor, kazma, bel, karasabanla halk tarým yapýyordu. Geyve'nin tarlalarý pancar, tütün doluydu. At arabalarý, eþekler tarla bahçeye gitmek için kullanýlýrken, Geyve Alifuatpaþa arasýnda yolculuk yapmak için de paytonlar kullanýlmaktaydý.
Hatice sabah ezanla beraber kalkmýþ, iki kýzýný,seleler sardýðý eþeðini de almýþ tütün tarlasýna gitmiþ, kýrýp getirdiði tütünleri kýzlarýnýn yardýmýyla dizip asmýþ, öðleden sonra da bahçede çamaþýr kazanýný kurmuþ, elleriyle ovalaya ovalaya dünyanýn çamaþýrýný yýkamýþ, kurutup, içeri almýþtý.
Bu arada yemek, bulaþýk derken bir yýðýn iþ daha yapmýþ gece kendini yataða zor atmýþtý. Bu arada kocasý da çarþýdan yine sarhoþ gelmiþ, yataða kývrýlýp sýzývermiþti. Yorgundu Hatice; kocasýna söylenip homurdanacak gücü bile yoktu. Kocasýnýn yanýna uzandýðýnda uyumak, bütün yorgunluðu dinlendirmek, yarýn kendisini bekleyen iþleri unutmak istiyordu.
Bu arada gaz lambasý ýþýðýnda bir yandan kanaviçe iþleyip bir yandan konuþup kýkýrdayan kýzlarýna seslendi. Kýz Ayþeee, Zehraa býrakýn kýz kýkýrdamayý, hem gece vakti iþleme mi yapýlýrmýþ, söndürün lambayý da uyuyun artýk".
Bir yandan da inim inim inleyen Hatice kocasýný itekleyip kendine yatakta yer açmaya çalýþmýþtý.
"Ahh anacým anacým, ahh sýzým sýzým sýzlýyor ellerim,bileciklerim, ayacýklarým" deyip kendini zorla uyutmaya çalýþýyordu. "Ne kaderim varmýþ Allahým, bari kýzlarýma yazma benim kaderimden, okusun da çocucaklarým benim gibi tütün tarlalarýnda, eþek peþinde koþturarak heba olmasýnlar".
Dayýsýnýn oðluyla evlenmiþti Hatice. Ana babasý erkenden ölmüþ, bir ev, biraz tarla bir de kýzkardeþ býrakmýþlardý miras olarak. Fakirlik var, kendilerine sahip çýkacak hiç kimse yoktu. Zaten kýzkardeþini yabancý kocaya gitsem yanýma sýðdýram diye düþünüyordu, bu yüzden dayýsý gelinim ol dediðinde, çok düþünmeden dayý oðluyla evlenmeye razý olmuþtu.
Kayýnpederi köyünden sattýðý araziler sayesinde Geyve'de rahat bir düzen kurmuþtu kendine.
Oðullarý da Ýstanbul'a gitmiþ, her biri bir baltaya sap olmuþtu, ama Haticenin kocasý ne gurbete çýkmaya cesaret edebilmiþ ne de bir baltaya sahip olabilmiþti.
Hatice yatakta bir yandan inim inim inliyor, bir yandan da bir an önce uyuyup her þeyi unutmak istiyor, öte yandan da aþýrý yorgunluktan uykuya dalamadýðý için eskileri, yaþadýðý olumsuzluklarý düþünüp hepten kendisini kahrediyordu.
Kocasý eve yine içkili gelmese belki de böyle hissetmeyecekti. Ýnsanoðlu öyle deðil midir; insan bir kez birine kýzdý mý onunla ilgili eskiden beri süregelen bütün sinirlendirici þeyleri tek tek hatýrlar.
Hatice için de öyle oldu.
"Ahh ah" dedi. "Bu kadar yorgun olmasam ben seni o meyhaneden gelip almazmýydým. Almadým mý daha önce".
Sinirlendi mi kimse önüne duramazdý Hatice'nin. Evde aþ yok,iþ çok, bu adam meyhanede gününü gün ediyor deyip fýrlayýp çarþý içindi ki meyhanenin kapýsýna dikilmiþti bir gece, elinde nacak ile. Kapýdaki adam onu elinde nacakla görünce aklý çýkmýþ, kocasýný kolundan tuttuðu gibi kapýya koymuþtu. Kocasý önde, elindeki nacak ile Hatice arkada varýp eve gelmiþlerdi.
Kendi kendine güldü Hatice, "Az deli deðilim ben de" diyerek. Gerçi ertesi gün "Kocam ayýlýnca benim canýma okur, sen beni Geyve'ye rezil ettin deyip sopa atar diye de az korkmamýþtým" der.
Döndü arkasýnda ölü gibi yatan kocasýna baktý, bir anda kalbi merhametle doldu.
"Allahým sen saðlýk afiyet ver, sen kocamý yine de baþýmýzdan eksik etme:o olmasa nice olur halimiz".
Allah'ýn bi garip kulu iþte,. Simit satmakla bu kadar oluyor iþte. Zaten ne yapsýýn ki adamcaðýz, yok iþte þansý, talihi.
Kocasý bir dönem bir hevesle gelip Hatice demiþti. Biliyor musun soðan iyi para edecekmiþ". O sene on dönüm soðan ekmiþ,deli gibi çalýþmýþlardý soðanlarý yetiþtirmek için. Meðer o yýl herkes ayný umutla soðan dikmiþ, sonra da ihtiyaç fazlasý bu soðanlarýn yüzüne kimse bakmamýþ, soðanlar tarlada çürümeye býrakýlmýþtý.
Bir baþka yýl kocasýnýn aldýðý üzümleri hatýrladý Hatice. Güzel üzüm yapan bir baðýn üzümünü önceden satýn almýþtý kocasý; kendisi satýp kâr edecekti. Onca üzümü o yýl arýlar mahvetmiþ üzüm tanelerinin içini boþaltmýþtý.
Bir baþka sene elden düþme bir jip almýþtý; ne çok sevinmiþerdi. Artýk baða bahçeye yürüyerek gitmeyecek, eþek kahrý çekmeyeceklerdi. O yýllarda araba sahibi olmak neredeyse imkansýz biþeydi.
Gel gelelim ne zaman yola çýksalar jip bozulmuþ, yarý yolda inip bir de o jipi itmek zorunda kalmýþlardý.
Allahým bunca yorgunluðumun içinde neden bunlarý aklýma getiriyorsun deyip kýzlara tekrar seslendi; "Kýz, Allah sizi kahretmesin, uyusanýza kýz artýk".
Kayýnpederim az yardým etse, az tutsa elimizden böyle sýkýntý çekmedik diye düþünürdü Hatice. Kýzardý kayýnpederine; "Sanki mezarýna götürecek parasýný pulunu" derdi.
Görmüyor sanki ne kadar çalýþýp çabaladýðýmýzý.. Kýzardý; bazen hastalandýðýnda gidip kayýnpederine bakmak istemezdi. Öyle zamanlarda kocasý onu döve söve götürüp babasýnýn hizmetini gördürürdü. "Aslýnda istemesem yine de gelip bakmam" derdi.
Kocasýndan korkacak kadýn deðildi o. Kaç defa ellerine koca koca odunlarý alýp dövüþmüþlerdi karý koca. Kocasý bir vurduysa o iki vurmaya gayret etmiþti. Ama baba baþkaydý iþte, her ne kadar kýzsa yine de arkasýný dönemezdi atasýna.
Kocasýna baktý tekrar merhametle. Babasý çok kýymet vermese de, bu adam babasýný da evlatlarýný da diðer bütün insanlarý da çok seviyordu.
Yufka yürekliydi bu adam, çok da saf. O yüzden herkese kanýyor, kafasýný kullanýp bir türlü para kazanmayý baþaramýyordu. Okul yoluna açtýklarý bakkal dükkaný geldi aklýna; bir ahh daha çýktý aðzýndan. Kocasý gelene gidene veresiye vermiþ bir türlü parasýný toplayamamýþtý. Konu komþunun çocuðu bir gofret bir bisküvi bir kalem alýnca oncacýk þey deftere yazýlýr mý hiç, ayýp olur deyip veresiye defterine yazmayý vermiþti.
Son bir gayretle bir kez daha seslendi Hatice, kýzlarýna. "Hadi kýzlar söndürün þu lambayý da uyuyun artýk". Sonra da sarhoþ kocasýna sarýlýp uykuya daldý.
Yýllardýr hep öyle olmamýþmýydý; bütün yorgunluklarýnýn dinlencesi de bu adamdý; umutsuzluklarýnýn çaresi de.
Reyhan Karagöz Çetin
Reyhan Karagöz Çetin hakkýndaki diðer yazýlar
Gsterim: 2641 | E-posta
|
