Küresel kriz, Türkiye'de 50 ili vergisel açýdan oldukça kötü etkiledi. Kocaeli, Ýstanbul, Ýzmir ve Bursa'nýn da aralarýnda bulunduðu 50 ilde vergi gelirleri, geçen yýlýn da altýna indi.
Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý verileri üzerinde yapýlan hesaplamalara göre, Ocak-Mayýs döneminde 81 ilin 31'inde vergi gelirleri 2008 yýlýnýn ayný döneminin üzerinde gerçekleþti. Bu iller arasýnda 5 aylýk dönemde, geçen yýla göre 396 milyon 338 bin lira daha fazla verginin toplandýðý Ankara da bulunuyor. Baþkentte 2008 yýlýnýn ilk 5 ayýnda 8 milyar 377 milyon 335 bin lira olan vergi tahsilatý, bu yýl ayný dönemde 8 milyar 773 milyon 673 bin lira oldu.
Vergi gelirlerinde 11 milyon lira artýþ kaydedilen Adana ile Amasya, Artvin, Diyarbakýr, Giresun, Hatay, Kars, Kastamonu, Malatya, Siirt, Sinop, Tunceli, Þanlýurfa, Van, Yozgat, Karaman, Batman, Þýrnak, Osmaniye ve Düzce gibi iller de, vergi gelirlerinin yükseldiði iller arasýnda yer aldý.
TÜRKÝYE'YÝ SIRTLAYAN ÝLLER GERÝLEDÝ
Buna karþýlýk Ankara dýþýnda vergi gelirlerinde Türkiye'yi sýrtlayan iller ise vergi gelirleri bakýmýndan geçen yýlý arattý.
2008 yýlýnýn ilk 5 ayýnda 9 milyar 863,8 milyon lira verginin toplandýðý Kocaeli'de bu rakam, bu yýl 8 milyar 192,2 milyon liraya düþtü. Böylece bu ildeki vergi gelirinde geçen yýla göre 1 milyar 671,7 milyon liralýk bir azalma meydana geldi.
Geçen yýl Hazineye 30 milyar 194,8 milyon lira vergi veren Ýstanbul'da da vergi hasýlatý 827,6 milyon lira düþtü ve 29 milyar 367,2 milyon lira olarak gerçekleþti.
Vergi gelirlerinde 646,7 milyon liralýk erozyonun yaþandýðý Ýzmir'de de 7 milyar 158,9 milyon lira olan vergi geliri, bu yýl 6 milyar 512,2 milyon liraya indi.
Krizden en fazla etkilenen iller arasýndaki Bursa'da da 1 yýl önce 1 milyar 817,9 milyon lira vergi toplanmýþken, bu yýl 1 milyar 439,4 milyon lira vergi tahsilatý yapýldý. Bu þekilde Bursa'nýn vergi gelirlerinde de 378,5 milyon liralýk bir gerileme yaþandý.
Diðer illerden Zonguldak'ta 256,1 milyon lira, Kýrýkkale'de 61,7 milyon lira, Samsun'da 66,6 milyon lira, Tekirdað'da 48,1 milyon lira, Eskiþehir'de 44,7 milyon lira, Antalya'da da 59,4 milyon lira, Muðla'da da 46,1 milyon lira vergi düþüþü oldu.
TAHSÝLAT ORANLARI
Tahakkuk eden verginin tahsil edilmesi bakýmýndan da krizin olumsuz etkileri en fazla Zonguldak'ta yaþandý.
Bu ilde tahsilat oraný, geçen yýlýn ayný dönemine göre 28,5 puan geriledi. 2008 yýlýnda bu ilde tahakkuk eden her 100 liralýk verginin 68,27 lirasý tahsil edilirken, söz konusu rakam bu yýl 39,78 liraya geriledi.
Ýstanbul'da geçen yýl yüzde 80 olan tahsilat oraný, bu yýl yüzde 75,3'e, Ýzmir'de de 81,3 olan oran, yüzde 74,8'e indi. Vergi gelirlerindeki artýþa raðmen Ankara'nýn tahsilat oranýnda da 5,7 puanlýk bir azalma meydana geldi. Ancak tahakkuk artýþý, baþkentin vergi gelirlerini arttýrdý.
Tahsilat oraný Sakarya'da yüzde 14,4 düþtü
Tahsilat oranýndaki düþüþ Hakkari'de 18,2 puan, Yalova'da 14,4 puan, Aksaray'da 15,4 puan, Kýrýkkale'de 11,9 puan, Sakarya'da 14,4 puan, Kýrklareli'nde 11 puan, Karabük'de 10,2 puan, Kilis'te 10,2 puan, Samsun'da 9,6 puan, Elazýð'da 9,1 puan, Çanakkale'de 10 puan, Aydýn'da 10,2 puan, Balýkesir'de de 8 puan olarak belirlendi. Ulusal Haberler hakkýndaki diðer yazýlar Gsterim: 3216 | E-posta
|