Cumhurbaþkaný Abdullah Gül, Bitlis’in Güroymak ilçesini eski ismiyle 'Norþin' olarak andý. Ýkinci açýlým, Baþbakan Recep Tayyip Erdoðan’dan geldi. Erdoðan da Rize’nin Güneysu ilçesini eski adýyla gündeme getirdi.
Cumhurbaþkaný Abdullah Gül, Bitlis’in Güroymak ilçesini eski ismiyle 'Norþin' olarak andý.Ýkinci açýlým, Baþbakan Recep Tayyip Erdoðan’dan geldi. Erdoðan da Rize’nin Güneysu ilçesini eski adýyla gündeme getirdi. Ancak Gül ve Erdoðan’ýn iki ilçe için yaptýðý bu açýlýmýn ardýndan sýrada bekleyen toplam 12 bin 211 ilçe ya da köy var.
Fýrat Üniversitesi Beþeri ve Ýktisadi Coðrafya Anabilim Dalý Baþkaný Doç. Dr. Harun Tunçel’in yaptýðý araþtýrma1940 -2000 yýllarý arasýnda 12 bin 211 köyün isminin deðiþtirildiðini ortaya koydu.
Türkiye’de toplam yaklaþýk 35 bin köy bulunuyor. Bu da, son 70 yýl içinde kabaca her üç köyden birinin adýnýn deðiþtirilmiþ olduðu gerçeðini ortaya koyuyor.
Tunçel’in araþtýrmasý son derece ayrýntýlý.
Ve araþtýrma gösteriyor ki, sadece Doðu ve Güneydoðu’da deðil, Türkiye’nin tüm bölgelerinde yerleþim yerlerinin isimleri deðiþtirilmiþ.
“KIZIL” DA GÝTTÝ, “ÇAN” DA
Ýsim deðiþtirilme gerekçeleri ise sadece “etnik” deðil. Dini ya da ideolojik gerekçelerle de köylerin adý deðiþmiþ. Mesela, soðuk savaþýn en kýzgýn dönemlerinde adýnda “kýzýl” olan hemen hemen tüm köy isimleri deðiþtirilmiþ. Ayný þekilde, Hristiyanlýk baðlantýsý gerekçesiyle olacak adýnda “kilise” ya da “çan” geçen hemen hemen tüm köyler de bu isim deðiþtirme furyasýndan nasibini almýþ.
Doðu ve Güneydoðu’da çoðunlukla “Kürtçe” olan köy isimleri deðiþtirilirken, o döneminde SSCB’siyle þimdinin Gürcistan’ý ile sýnýr olan Artvin’de, Gürcüce olan isimler deðiþikliðe uðramýþ. Trabzon ve Rize arasýnda ise, Lazca ve Rumca köy adlarýnda deðiþikliðe gidilmiþ. Doðu Anadolu’da ise daha çok Ermenice isimler deðiþiklikten nasibini almýþ.
ANLAMLARI DA KÖY ÝSÝMLERÝNÝ DEÐÝÞTÝRTMÝÞ
Tabii bir de “anlamý” nedeniyle deðiþen köy isimleri var. Tunçel’in araþtýrmasý Aptaldam, Atkafasý, Cadý, Çürük, Deliler, Domuzaðý, Dönek, Hýrsýzpýnar, Hýyar, Kaltaklý, Keçi, Kýllý, Komik, Kötüköy, Kuduzlar, Sinir gibi köy isimlerinin de bu nedenle deðiþtirildiðini ortaya koyuyor.
Doç. Dr. Tunçel’in araþtýrmasýna göre 2000 yýlý itibarýyla ismi deðiþtirilen köylerin illere göre daðýlýmý þöyle:
Adana (169), Adýyaman (224), Afyonkarahisar (88), Aðrý (374), Amasya (99), Ankara (193), Antalya (168), Artvin (101), Aydýn (69), Balýkesir (110), Bilecik (32), Bingöl (247), Bitlis (236), Bolu (182), Burdur (49), Bursa (136), Çanakkale (53), Çankýrý (76), Çorum (103), Denizli (53), Diyarbakýr (555), Edirne (20), Elazýð (383), Erzincan (366), Erzurum (653), Eskiþehir (70), Gaziantep (279), Giresun (167), Gümüþhane (343), Hakkâri (128), Hatay (117), Isparta (46), Ýçel (112), Ýstanbul (21), Ýzmir (68), Kars (398), Kastamonu (295), Kayseri (86), Kýrklareli (35), Kýrþehir (39), Kocaeli (26), Konya (236), Kütahya (93), Malatya (217), Manisa (83), Kahramanmaraþ (105), Muðla (70), Muþ (297), Nevþehir (24), Niðde (48), Ordu (134), Rize (105), Sakarya (117), Samsun (185), Siirt (392), Sinop (59), Sivas (406), Tekirdað (19), Tokat (245), Trabzon (390), Tunceli (273), Þanlýurfa (389), Uþak (47), Van (415), Yozgat (90), Zonguldak (156).
Ulusal Haberler hakkýndaki diðer yazýlar Gsterim: 3079 | E-posta
|