MÝLLÝ KUVVETLER GEYVE’DEN SAKARYA SAVAÞINA GÝDÝYORLAR
MUSTAFA KEMAL PAÞA GEYVE’YE GELÝYOR
Erkânýharbiye Yunanlýlara Sakarya’da iyi bir darbe vurmak üzere bütün cephelerden ayrýlabilecek olan kuvvetlerle, memleket içerisinde yeniden kurulan kuvvetleri Sakarya’nýn doðusunda toplatma kararý alýr. Adapazarý ve Ýzmit’in Yunan iþgalinden kurtarýlmasýndan sonra bölgede bulunan kuvvetler Mekece, Osmaneli bölgesinde bulunmaktadýr.
Bu kuvvetlerin baþýnda Albay Kazým (Özalp) bulunmaktadýr. Bu kuvvetler Sakarya’nýn doðusuna yetiþmek üzere emir alýrlar. Bilecik ve Eskiþehir yolu Yunan iþgalinde olduðundan bu bölgede bulunan kuvvetler Geyve’de toplanýr. 10 Aðustos 1921 günü Geyve’den Taraklý – Nallýhan istikametine hareket edilir. Bazý kuvvetler önceden anlatýlan ‘’Top Yolu’’ Osmaneli-Akdoðan- Günhoþlar Taraklý yolunu kullanýr. Buradan Çayýrhan’a gidilir. Kazým Özalp, Milli Mücadele kitabýnda bu olayý þöyle anlatmaktadýr. (Sayfa 192/193)
‘’Ben, kolordu karargâhý, 17. Fýrka ve emrimdeki diðer kuvvetlerle, 10 Aðustosta Geyve’den Mudurnu-Nallýhan yolu ile hareket ettim. Kocaeli’de yalnýz bazý milli kýtalarla, Ýzmit’te Miralay Emin Bey’in emrinde bir bölük kuvvetinde asker býraktým.
Kocaeli’yi bu kadar boþ býraktýðýmýzý ve oradaki kuvvetlerimizin Sakarya’ya hareket ettiklerini, hiç olmazsa biz Sakarya’ya yetiþinceye kadar düþmana hissettirmemek lâzýmdý. Bunun için aldýðým tedbirlerde tamamiyle muvaffak olduk. Düþman uzun zaman bizim Söðüt ve Eskiþehir yönlerinde bir hareket yapacaðýmýzdan þüpheye düþerek tertibat almýþ ve hatta Sakarya Muharebesi sýrasýnda bile kalabalýk bir kuvvetini oralarda býrakmýþtýr. ….yaptýðýmýz yürüyüþ günde 40 km. dir. Askerimiz bu cebri yürüyüþte çok zorluk çekti, fakat zamanýnda Sakarya’nýn doðusuna yetiþtik.’’
Geyve’den düþmana hissettirmeden hareket eden kuvvetler 18 Aðutos 1921 günü Çayýrhan’a varmýþ oldular. Bu kuvvetler Sakarya Savaþýna iþtirak ederek zafer kazanmýþlardýr.
Mustafa Kemal Paþa 13 Haziran 1922 de Geyve’ye gelmiþtir. Salý günü Kocaeli Grubu Kumandaný Halit Paþa (Karsýalan) M. Kemal Paþa'yý Göynük'te karþýlamýþ, oradan Taraklý'ya gelmiþlerdir. Taraklý'dan Geyve’ye gelen Kemal Paþa gece Geyve’de kalmýþtýr. 14 Haziran 1922 çarþamba günü Adapazarý’na annesinin yanýna gider. Mustafa Kemal Paþa Alifuatpaþa taþ köprüden geçerken Akýncý köyünden Hacý Hamza (Aydýn) kül ile gazyaðýný karýþtýrarak köprünün iki yanýnda meþaleler yakmýþtýr. (Anlatan; Þeref Kýrca) Annesi Zübeyde Haným Ýstanbul’dan Adapazarý’na gelmiþ, þimdi istasyonun yanýnda müze olan evde misafir edilmektedir.
14 Haziran Çarþamba günü Adapazarý’na gelen Mustafa Kemal Paþa, burada Ýstanbul’dan – Ankara’ya birlikte gitmek üzere gelmiþ olan annesi Zübeyde ve kardeþi Makbule Hanýmlarla görüþmüþ, þehirde iki gün kalmýþtýr. Yanýnda Kocaeli Grubu Kumandaný Miralay Halit (KARSIALAN) ile birlikte bölgedeki birliklere denetlemelerini yaptýktan sonra 17 Haziran Cumartesi günü saat 18:00’de trenle Ýzmit’e gitmiþtir. Ýzmit Merkez Komutaný Kaymakam Hüseyin Hüsnü Bey, Belediye Reisi Abidin Bey, Müdafaa-i Hukuk Reisi, Mülkiye Müfettiþi Emin Bey ile Ýstihbarat Müdürü Cevdet Bey tarafýndan karþýlanmýþtýr.
Ýzmit’te Fransýz gazeteci Claude Farrare ile 18 Haziran 1922 Pazar günü görüþmüþtür. 19 Haziran 1922 Pazartesi günü saat 10.00'da özel trenle Adapazarý’na hareket etmiþtir. 21 Haziran 1922 günü Adapazarý’nýn Yunan iþgalinden kurtulmasý yýl dönümü nedeniyle düzenlenen törene katýldýktan sonra Adapazarý’ndan Geyve’ye gitmek üzere hareket etmiþtir.
21 Haziran 1922 Çarþamba günü annesi de yanýnda Geyve’ye gelmiþtir. (Alifuatpaþa'da istasyon binasýnda kýsa bir süre istirahat edilir.) Hükümet ve Belediyeyi ziyaret eder. Gece Belediye Baþkaný Rasim Efendinin (Tarhan) evinde misafir kalmýþtýr. Bu ev maalesef yangýnla yok olmuþtur.
22. 6. 1922 günü Geyve ve Ýznik bölgelerindeki askeri birlikleri ziyaret eder. Geceyi tekrar Geyve'de geçirir. 23 Haziran 1922 Cuma günü Geyve’den Taraklý'ya gider. Taraklý halký coþkuyla karþýlar. Ayný günü Göynük istikametinden Ankara’ya gider.

Mustafa Kemal paþa’nýn bu seyahatini yazan Tevhid-i Efkar Gazetesi, 22 Haziran 1922
Arif Öztürk
 Arif Öztürk hakkýndaki diðer yazýlar Gsterim: 4947 | E-posta
|