Taşı insana benzer şekilde yontmak, heykel yapmak değil zaman israfıdır. Maharet insana benzer bir taş kütlesi ortaya çıkarmakta değil, insanı insan yapan bir duyguyu, ifadeyi taşa geçirmektedir. Bekleyişi, özlemi, hayal kırıklığını, hüznü, merakı, dalgınlığı, acıyı, umursamazlığı, mutluluğu nakşedebiliyor musunuz taşa? Bunu yapıyorsanız, yapabiliyorsanız tarih saygıyla eğilecek demektir önünüzde. “Mikelangelo”nun ruhu karşınızda selam duracaktır. Yoksa yaptığınız sıradan bir hobinin ötesine geçmez, bu da sanatsal bağlamda saygıyı hak etmez. Sadece sanatla herhangi bir bağı olmayan insanların beğenilerini üzerine çeker. Biraz da turizme hizmet eder. Bize ne bunlardan, biz “sanat” diyoruz, “sanatçı” diyoruz, “sanat eseri” diyoruz. Hele hele bunları yapmak için kullandığınız atölye, taş, alçı, kil, bal mumu, beton, çivi, çekiç vb. parası cebinizden çıkmıyorsa, yaptığınız insan, solucan, domuz, boğa, inek heykelleri bir gün kâbusunuz oluverir.

Niyetim bir portre yazısı yazmak. Böylesine zor bir türde kalem oynatacak olmanın heyecanı beni aldı nerelere götürdü. Bir insanı dış görünüşüyle, iç dünyasıyla, toplumdaki yeriyle kelime terazisinde tartmak demek biraz da portre yazmak. Kelimelerden insan heykeli yapmak yani. Fazlalıkları atıp derindeki “öz”ü, insanı yakalamak. Hani halk arasında “heykeli yapılacak”, “heykeli dikilecek” insan derler ya aynen öyle yapmak. Şunu söylemek istiyorum, herkesin portresi yazılmaz, yazılamaz. Portresi yazılacak insan olmak da zor, portre yazmak da.

…

Bugün size kırk yıl öncesinin bir “futbol yıldızı”nı ve “insan pırlantası”nı portreleyeceğim, Hasan Özen’den, nâm-ı dîğer Hasan Hoca’dan bahsedeceğim.

Akrabam olduğu hâlde çok yakından tanımadığımı fark etmiştim 1999 Sakarya Depremi’nde yollarımız Karaçam’da kesiştiğinde. Birinci kata dönüşen dördüncü kattaki evinden burnu kanamadan çıktığında…

Sakarya’nın gelmiş geçmiş en iyi sol açıklarından birinden bahsediyorum. Sol ayağını bütün nüanslarıyla kullanan bir futbol bilgesinden. Kalbi gibi kalemi de soldan çalışan, inciler saçan bir yürekten.

…

Donatım; semti, mahallesi, sokağı, evi ve dünyasıydı onun. Çalıştığı fabrikanın, teknik direktörlüğünü yaptığı takımın da adıydı. Sadece zirai araç gereçler üretilmiyordu burada, burası aynı zamanda futbolcu fabrikasıydı da.

Bir hocaya en son notu öğrencileri verir. Öğrencisi olamadım ama birçok öğrencisinden hikâyesini dinliyorum onun. Çağın en popüler sihirbazlığından, bir yanı “spor”a diğer yanı “pazarlama”ya çıkan bir sektörden dem vuruyoruz. Futbolun sadece spor olmadığını onu dinledikçe daha iyi anlıyorum. Sloganı hep “İyi futbolcu değil; iyi sporcu, iyi insan.” oluyor.

…

Notlara geçebiliriz.

Bir oyuncusundan bahsetmişti. Fizik ve teknik olarak Hakan Şükür’ün daha iyisi ve daha yeteneklisiymiş. Elinden tutmak istemiş. O zaman Bursaspor’da teknik direktörlük yapan çocukluk arkadaşı Yılmaz Vural’ı aramış. Günler süren uğraşılardan sonra belli bir gün ve saatte buluşmak için anlaşmışlar. “Araba geç kalır şu olur bu olur, hemen terk etme otobüs terminalini.” demiş. “Tamam” demiş Yılmaz Hoca, “Sen bu kadar tavsiye ediyorsan, ben de gerekeni yapacağım. Olmazsa bir yıl pilot takımda oynatırız…”

“Anlaştık” diyor Hasan Hoca, “Sabah erkenden Bakkallar’da (Sakarya’nın bir semti) buluşacağız, Bursa arabasına bineceğiz, oyuncumu kendi ellerimle bizim Yılmaz’a teslim edeceğim.”

Erkenden yola çıkar. Sözünün eridir. Adeta ağaç olur yolun kenarında, birkaç Bursa otobüsü geçer ama kendisi için beklenen oyuncu bir türlü gelmez. “Arkadaş” diyor “Cep telefonu yok o zaman, arayıp haber vermem mümkün değil, Yılmaz beni terminalde bekliyor…” Aradan yıllar geçmesine rağmen boncuk boncuk terliyor Hasan Hoca anlatırken…

Bir hafta geçer, bizim futbolcu müsveddesi çıkar gelir Hasan Hoca’nın oturduğu kahveye. Bir çay ısmarlar önce. Sormaz bile “Niçin gelmedin?” diye. Arkadaşlarıyla Karasu’ya denize gitmiştir genç oyuncu müsveddesi. Sonra o meşhur sözünü söyler öğrencisine; “Şimdi kapının yanına git, kapıyı aç, dışarıya çık ve kapıyı dışarıdan kapat!”

…

Birkaç örnek daha vererek portremizin iskeletini daha somut hâle getirelim, ne dersiniz?

Bir ara hatır için İznikspor’da top aynamış.

Gölgesi sahaya düşen büyük bir çınar ağacını kaç kere anlattı.

Hasan Hoca’nın yaşı kemale ermeye yakın. Koşmaktan, mücadele etmekten çok dinlenecek yer, gölgelenecek bir ağaç altı arıyor. İznikliler, Hasan Hoca’yı yeniden futbola kazandırmak için kırk yıllık çınarı kesmek zorunda kalıyorlar. “Yanarım yanarım, buna yanarım!” diyor Hasan Hoca.

Çınarın yasını tutan adam.

…

Santrfor mevkisinde oynayan ve yine Sakarya’da efsane olan bir futbolcudan bahsediyordu. Ağabeyi rahmetli Ali Özen’den. “Gerçekten o kadar iyi miydi?” diyorum. Bir örnek veriyor, bir daha aklımdan çıkmayan: “Hava topuna çıktığı zaman, bir süre adeta havada durur, topa gerekli açıyı verdikten sonra yere inerdi, bunu hiç zorlanmadan yapardı.” diye söze başladığında “Anladım.” diyorum.

Bu futbolun imbikten geçmiş rafine diliydi.

…

Farkındayım, yazı futbol yazısına döndü, ama olsun. Hasan Hoca’nın hayatının merkezinde futbol olduğu için, bir örnek daha verip, bu spordan hareketle kısa bir mizaç tahliline girebiliriz.

Diyarbakır’da askerlik yaparken herkesin parmakla gösterdiği bir futbolcudur. Ordular arası futbol turnuvalarının yıldızı odur. O kadar yıldızlaşır ki, Türkiye’nin ve Avrupa’nın tozunu atan Göztepe’den ciddi bir transfer teklifi alır. Kabul etmez, edemez. “Niçin?” diye sorduğumda; cevabı mizacını özetler cinstendir; “Annemi ve Sakarya’yı bırakamazdım!”

Hasan Hoca anne duası almış Sakarya aşığı bir insan. Sakarya; caddeleriyle, sokaklarıyla, çarşılarıyla, pazarlarıyla, parklarıyla, gölüyle, deniziyle onun bir uzvu gibi. Uzviyetinin bir parçası olan bu şehri, paraya, şöhrete ve parlak bir geleceğe değişmemiştir o. Hatta değişmeyi düşünmemiştir bile, benim hayallerimi yaşamıştır velhâsıl bu şehirde.

Böyle bir cesaret ve fedakârlığın psikolojide tek karşılığı olabilir; “gönlü tok, gözü pek olmak!” Evet Hasan Hoca, küçük hesapların, çıkarların insanı olmamıştır hiçbir zaman. Deprem bütün dünyasını yıktığında bile, ben onu, ne yağ kuyruğunda gördüm ne battaniye sırasında. Hatta onunla ilgili bu tür cümleler kurarken bile yüzü kızarır insanın. Çünkü Hasan Hoca’nın adı, örnek verirken bile, her cümlede, her imada, her anlatımda geçmez, geçemez.

…

İstemeyi değil, istenmeden vermeyi sever. Verdiğini unutur, yaptığını başa kakmaz. Müsrif değildir, ama cömerttir. Kuralcı değildir, ama planlıdır. Ayaklarından biri geçmişe diğeri geleceğe basar. An’ı yaşayan değil, zamanın ruhunu kavrayan insandır. “Mukallid” değil “müceddid”dir.

…

Misafiri çok sever. Sadece yeme içme cinsinden ikram ettikleriyle değil, güler yüzüyle de, hoş sohbetiyle de ağırlar dostlarını. Yemek sonrasında balkonunda çay içmenin lezzet ve muhabbet cinsinden az karşılığı vardır bu dünyada. İçinde yıldızların parladığı gözü de masadadır, sıcaklığını hissedeceğiniz yüreği de. Mükrimdir, İstanbul Beyefendilerine yakışan cinsten, gösterişsiz ve zarif.

…

Kendisini tamamen terk etmeyen sarı saçları ve yürüyüşüne sevimlilik katan hafif kamburu çıkmış sırtıyla kilometrelerce uzaktan, binlerce insan içinden tanırım onu. Ağır ağır ve inci dizer gibi yürür. Özellikle ayakkabı seçiminde gösterdiği titizliğe, kırk iki numaranın yürüyüşüne kattığı ahenk ve doğallığa değinmeden olmaz. Biraz uçuculuk vardır yürüyüşünde, ne yeri incitir, ne ayakkabıyı eskitir. Hafif esmeye görsün rüzgâr, yeşil sahalarda dalgalanmaya alışmış saçları hemen havalanır ve rüzgârın ritmine ayak uydurur.

…

Zor sever, ama sevdiklerinden kolay kolay vaz geçmez. Kızarken bile üzemez, sitem ederken dahi yumuşaktır. Ama kızar. Ölçüsüne uymayanların hayatında yeri yoktur. İyiyle kötü, çirkinle güzel yan yana duramaz onun hayatında. Nabza göre şerbet vermez Hasan Hoca. Zamana ve zemine göre konuşmaz, davranmaz. Tek sözü vardır onun her yerde söylenen, çok sözlü ve çok yüzlü değildir.

…

Geldik belki en çarpıcı/sarsıcı özelliğine.

Son zamanlara kadar kredi kartı kullanmadı Hasan Hoca. Onun direncini kırmak için kırk kişi, yirmi sene uğraştık. Mecbur kaldı almaya ve maruz kaldı kullanmaya en sonunda, her alışverişte kurt-kart payı da kesilen çağcıl vebaya. Onu da zorla köle yaptık evrensel çarkın kapitalist ve acımasız dişlilerine.

Bir konuda direnci kırılamadı henüz. Cep telefonu yok Hasan Hoca’nın. Özgürlüğüne ve serazatlığına “özen”irim hep onun. Ulaşmak kolay değildir anlayacağınız Hoca’ya. Ona ulaşmanın kendine has yollarını bulmak, bedelini ödemek zorundasınız, dostluk ve samimiyet cinsinden.

Yaşadığı çağla arasına mesafe koyan insan.

…

Ehliyeti de yok. Bütün arabalar onundur. Bütün yollar onunla vardır. Ehliyet sahibi olduğu işleri bu kadar titizlikle yapan bu insan, kendine yakın bulmamış olmalı dostlarına gitmede böyle bir araç kullanmayı.

…

Bir ara esnaf olmak zorunda kaldı, ama asla bu işi kazanç kapısı olarak görmedi. Vefa vardı işin içinde, paylaşmak vardı sıkıntıları. Hemen herkesin bir şekilde kapısını çaldığı bu küçük dükkânda en itibarlı müşterileri çocuklardı. Elbette herkes saygı görüyordu burada, ama çocuklar kendi dillerinden anlayan, kendi dillerini konuşan “Hasan Dede”lerini ayrı seviyorlardı. Ticarette en temel ölçü çocukları asla kandırmamak; aldığı ürünle ilgili yeterince bilgisi olmayanları yanıltmamak değil midir? Onun adıyla “kandırmak/yanıltmak” kelimeleri bir arada kullanılamaz, hangi nedenle olursa olsun.

Dürüstlüğün, ete kemiğe bürünmüş yürüyen ve yaşayan hâliydi.

…

Feleğin çemberinden geçti ama hep insan kaldı Hasan Hoca.

Sakarya’nın saklı bahçelerinden biridir o, her gün gönlünde çiçekler açan.

Bir şehirde hâlâ eli öpülesi insanlar varsa o şehir yaşanası şehirdir.

…

Heykeli dikilecek adamsın be Hasan Hocam, bizim kelimelerimiz sana tutulan ayna olmaktan aciz.

Ben kim, “Mikelangelo” olmak kim?

…

Ben en çok yüzüne de gölgesi düşen asaletini sevdim.

Yorumlar (4)

Yorum Yaz

Lütfen Yorumlarınız Haberin Konusuna Uygun Olsun. Kişisel Sözlü Kelimeler Silinecektir.
Adınız:
Başlık:
BBCode:
Yorum:
Güvenlik Kodu:*
	Bu Habere Yazılan Yorumlar Hakkında E-Posta Aracılığıyla Bilgilendirilmek İstiyorum