Güneş tutulması, Ay’ın yörünge hareketi sırasında Güneş ile Dünya arasına girmesi durumudur. Bu sebepten dolayı Güneş kısmen ya da belirli bir kısmı Ay tarafından örtülür.
11 Ağustos 1999 yılında Türkiye de tam tutulma olmuştu. 2006 yılında tam tutulmada Türkiye’nin her yerinden olmasa da belirli yerlerden gözlenebilmişti.
20 Mart 2015 Cuma günü 10.53 de Güneş Tutulması olacak. Bu tutulma Türkiye’nin her yerinden, Parçalı olarak gözükecek, yani sanki Güneşten bir parça ısırık almış gibi görünecek... 20 mart 2015 deki Güneş tutulmasında Ay Güneş’in görüntüsünün %40 ‘ını örtecek.
Dünya geneline baktığımızda ise, Svalbard Adası ve Faroe Adaları'ndan tam Güneş tutulmasını izleyebilecek, aşağılara indikçe parçalı halde tutulma gözlenecektir.
20 Mart 2015 de olacak olan bu tutulmayı güvenli bir şekilde gözleyebilir miyiz?
Güneşe uzun süreli çıplak gözle bakmak, göze ciddi zararlar verebilir. Ya da filtresiz bir teleskop ya da dürbün gibi bir alet ile de bakmak, gözde görme kayıplarına sebep olabilir. Bu yüzden 20 mart Cuma günü elverişli hava şartları olduğu taktirde
Bir güneş teleskopu ya da filtresi olan bir teleskobunuz varsa Güneş tutulmasını güvenli bir şekilde izleyebilirsiniz.
Veya elinizde Güneş izleme gözlüğü varsa bu gözlüğü kullanabilirsiniz.
Elinizde bir teleskop/Dürbün varsa ama filtreniz yok ise, yansıtma/projeksiyon özelliğinden yararlanabilirsiniz... Bunun için
1. Teleskop/Dürbünü tripod yardımı ile sabitleyin.
2. Teleskobun optik lensinin hemen arkasına uygun, orada duracak şekilde bir karton kesin ve yerleştirin.
3. görüntünün düştüğü merceğin görüntüsünü beyaz bir kağıda yansıttığınız da orada Güneş’in göreceksiniz.
4.Güneş’in daha net görmek için, lens ayarı yapmanız yeterli olacaktır.
Bu işlemler sırasında lütfen teleskop veya dürbünün herhangi bir lensinden Güneş’e doğru bakmayınız! Aksi taktirde göz retinası zarar görür ve burada acıya duyarlı reseptörlerde olmadığı için herhangi bir acı hissi yaşamasanız bile körlüğe varan kalıcı görüş bozukluklarına sebep olabilir.
Teleskop/dürbün veya güneş izleme gözlüğünüz yok... Bu durumda ihtiyacınız olan:
2 adet beyaz dosya kağıdı/beyaz karton
Alüminyum folyo (annelerin mutfakta kullandığı), bir ataç veya toplu iğne , bant, ve makas
1.Beyaz dosya kağıdını ortadan ikiye katlayın. ve şekilde gösterildiği gibi kesin sonuç olarak kağıdı açtığımızda tam ortasında bir dikdörtgen oluşmalı
2. bu dikdörtgeni kapatacak şekilde folyoyu kesin ve beyaz kağıttaki dikdörtgenin üzerine bant yapıştırın.
3. yapıştırdığınız folyonun tam orta noktasını toplu iğne yardımıyla delin.
Son olarak hazırladığımız bu folyolu kağıdı , güneşi arkamıza alarak diğer kağıdın üzerine Güneş’in yansıma görüntüsü gelecek şekilde ayarlayın....
Tekrar ediyorum, Bu işlemler sırasında lütfen Güneş’e doğru bakmayınız! Aksi taktirde göz retinası zarar görür ve burada acıya duyarlı reseptörlerde olmadığı için herhangi bir acı hissi yaşamasanız bile körlüğe varan kalıcı görüş bozukluklarına sebep olabilir.
Son olarak,
Bir ayakkabı kutusu veya benzeri bir kutu yardımıyla gözleyebilirsiniz.
Bunun için ihtiyacınız olanlar:
Kutu, Alüminyum folyo, makas veya maket bıçağı, beyaz bir kağıt/karton
Kutunun kenarına orta büyüklükte olabilecek şekilde makas ya da maket bıçağı yardımıyla bir dikdörtgen kesiniz.
Bu dikdörtgeni kapatacak şekilde folyo kesip, buraya yapıştırınız.
Ve bu folyonun tam karşında kalan kenara (kutunun içinde kalacak şekilde) beyaz karton/beyaz kağıdı yapıştırınız.
Son olarak folyonun tam ortasına gelecek şekilde toplu iğne yardımıyla küçük bir delik açınız.
Buna alternatif olarak kısa bir video: https://www.youtube.com/watch?v=EGCYu7RMZLo
Artık gözlemek için hazırsınız. Kutuyu ters çevirin. Folyolu kısım Güneş’e bakacak şekilde çevirin ve sizde yapıştırdığınız beyaz kartona bakacak şekilde kutuyu baş hizanıza getirin. Eğer folyolu kısım Güneş’e denk gelmişse yapıştırdığınız beyaz kağıt/karton da yansımasını göreceksiniz.
Son olarak ve tekrardan uyarımı yapayım, Bu işlemler sırasında lütfen Güneş’e doğru bakmayınız! Aksi taktirde göz retinası zarar görür ve burada acıya duyarlı reseptörlerde olmadığı için herhangi bir acı hissi yaşamasanız bile körlüğe varan kalıcı görüş bozukluklarına sebep olabilir.
Cuma günü elverişli hava şartları olur ve gözlem yapabiliriz umarım... gözlem hazırlığınız olursa, bizimle paylaşın :)
