Bitinya Araþtýrmalarýnýn önemli þahsiyetlerinden sayýlan Walter Von Diest’in Adapazarý’na geliþi. Ýki gün sonra Kömürlük Köyü’ne geçiþi; Sakarya Nehri’nin doðusunda kalan bataklýk arazide Þýratepe ve Tersiye’yi incelemesi. Serdivan, Eski Yol, Jüstinianus Köprüsü, Hacýoðlu, Regio Tersia, Kalaycý, Tavuklar, Þarapçý… Güneþler, Trabzonlar, Karaköy, Taþlýk, Çökekler, Budaklar, Çatalköprü gibi yerleþim yerlerini oluþturduðu haritalara iþlemesi dikkatinizi çekecek. Peki, buna ne dersiniz a dostlar. Avrupalý bilgin, filozof ve mareþal olup “Silahlanmýþ Millet” kitabýnýn yazarý Alman Colmar Freiherr von der Goltz’un Adapazarý’na gelmesi ve bu geliþinde Uzunçarþý’nýn fotoðrafýný aldýrmasý ve þehrin çevre köylerinde patates ekiminin bolca yapýldýðýný notlarýnda kaleme almasý. Ve daha yüzlerce Osmanlý Dönemi Adapazarý’nýn yaþadýðý oýlaylarýn takviminde kayýt altýnda. O zaman sana seslenme vakti geldi de çattý bile…
Efendim Günaydýn. Bugün yepyeni bir çalýþma ile karþýnýzdayým. Adý “Adapazarý Osmanlý Dönemi Takvimi”. Tamamen telif bir eser; ilk kez hazýrlanýp kaleme alýnmýþ bir çalýþma. Esasý tamamen tarafýmdan kaleme alýnmýþ bir kitap çalýþmasýnýn içinden çýkartýlmýþ bir özet olmasý. O çalýþmanýn adý da “Telaþ Yüzyýlý-Adapazarý’nýn Kuruluþu”. Mükemmel bir çalýþma; yakýn zamanda yayýnlanacak inþallah. Uzun zamandýr çalýþmalarýný sürdürüyordum; hayýrlýsý ile de bitirdim. Bugünden baþlayarak her ayýn ilk haftasýnda yazýmýz o ayýn Adapazarý Osmanlý Takvimi’ni yayýnlayacaðýz inþallah. Mayýs ayý oldukça bereketli. Mayýs ayýnýn olaylarý arasýnda müthiþ bir takvim kurmacasý var. Örneðin Adapazarý Ananyan Deðirmeni civarýnda (bugünkü Aðýr Bakým Fabrikasý Mevkii-Hovarda Deðirmeni) 16 yaþýndaki Boþnak Ýbrahim’in Ermeni Katronagan Mektebi öðrencisi 16 yaþýndaki Potik Kunduracýyan tarafýndan öldürülmesi. Ya da Adapazarý’nda Cin Ali ve Keçe Külah isimli çete sahibi eþkýyalarýn asayiþsizlik ve çete faaliyetlerinin artmasý nedeni ile saraydan çýkartýlan ferman sonucu Hareket Ordusu’ndan düzenli bir birliðin Adapazarý’na gönderilmesi ilginizi çekecek bir iki örnek.
Kim bilir belki de Adapazarý’na baðlý Serdivan köyünün nüfus artýþý nedeni ile dört mahalleye ayrýlmasý talebi. Talepte “Adapazarý kazasýna mülhak Rum Serdivan Karyesi 300 haneye þamil olup bir muhtarlýk idaresinde müþkülat çekildiði…” gerekçesinin Dahiliye Nezaretine gönderilmesi öncesi Adapazarý Belediye Meclisi’nde görüþülmesi. Serdivan daha sonra Lakha, Lokhi, Ayazma ve Bakkaloðlu isimli dört mahalleye ayrýlmasý sizi kendine hayran býrakacak bir olay olacak. Veya Bitinya Araþtýrmalarýnýn önemli þahsiyetlerinden sayýlan Walter Von Diest’in Adapazarý’na geliþi. Ýki gün sonra Kömürlük Köyü’ne geçiþi; Sakarya Nehri’nin doðusunda kalan bataklýk arazide Þýratepe ve Tersiye’yi incelemesi. Serdivan, Eski Yol, Jüstinianus Köprüsü, Hacýoðlu, Regio Tersia, Kalaycý, Tavuklar, Þarapçý… Güneþler, Trabzonlar, Karaköy, Taþlýk, Çökekler, Budaklar, Çatalköprü gibi yerleþim yerlerini oluþturduðu haritalara iþlemesi dikkatinizi çekecek. Peki, buna ne dersiniz a dostlar. Avrupalý bilgin, filozof ve mareþal olup “Silahlanmýþ Millet” kitabýnýn yazarý Alman Colmar Freiherr von der Goltz’un Adapazarý’na gelmesi ve bu geliþinde Uzunçarþý’nýn fotoðrafýný aldýrmasý ve þehrin çevre köylerinde patates ekiminin bolca yapýldýðýný notlarýnda kaleme almasý. Adapazarý Seyahati’ ne çýkan ve bu gezisini Erzurum’a kadar sürdüren Edmund Naumann’ýn Adapazarý ve Jüstinianus Köprüsü’nde incelemelerde bulunmasý ve bu incelemesinde Justinianus Köprüsü ile Kadý Köprüsü’nün yapýlýþý tarihini ilk defa M.S. 561 olarak belirtmesi.
Lafý fazla uzatmadan “Al Hemþerim Seyreyle Osmanlý Adapazarý”ný…
1 MAYIS 1905
Adapazarý Belediye Baþkaný Agop Ýstepan Dibçiyan isimli zengin Ermeni mevcut mal varlýðý ile yetinmeyip Adapazarý’na üç saat mesafede bulunan Karaboðaz (bugünkü Kaynarca sýnýrlarý dahilinde Karadeniz’e kýyý) denilen boþ araziye yerleþen Boþnak Muhacirlerinin buradan çýkartýlmasý için zaptiyenin bölgeye gönderilmesi ve araziyi sahiplenmeye çalýþmasý.
2 MAYIS 1912
Adapazarý Belediyesi Meclisi Üyesi Anastas Efendi ile Ýttihat ve Terakki Fýrkasý adayý Ýsmail Canbulat Bey’in Osmanlý Meclis-i Mebusan Seçimlerini kazanmasý.
3 MAYIS 1913
Adapazarý Ananyan Deðirmeni civarýnda (bugünkü Aðýr Bakým Fabrikasý Mevkii-Hovarda Deðirmeni) 16 yaþýndaki Boþnak Ýbrahim’in Ermeni Katronagan Mektebi öðrencisi 16 yaþýndaki Potik Kunduracýyan tarafýndan öldürülmesi.
4 MAYIS 1911
Adapazarý’nda büyük kolera salgýný.
5 MAYIS 1911
Kolera karantinasý yaþanýlan Adapazarý’na Ýstanbul’dan mal getiren tüccarlarýn mal ve kasalarýnýn soyulmasý. Mal ve kasa soyguncularýnýn biletsiz olarak trenle firar etmesi.
6 MAYIS 1928
Türk Elektrik A.Þ. Ýznik Gölü ve Sakarya Nehri’nden elektrik üretimi ve vapur iþletme imtiyazý için baþvuruda bulunmasý.
8 MAYIS 1906
Adapazarý’nda Cin Ali ve Keçe Külah isimli çete sahibi eþkýyalarýn asayiþsizlik ve çete faaliyetlerinin artmasý nedeni ile saraydan çýkartýlan ferman sonucu Hareket Ordusu’ndan düzenli bir birliðin Adapazarý’na gönderilmesi.
9 MAYIS 1848
Adapazarý’na baðlý Hatabkapýsý (bugünkü K.Hataplý Mahallesi)esnafýnýn Adapazarý’ndan getirdikleri peynirin gümrük vergisini Ýstanbul’a ödemesi gerekirken Adapazarý Gümrüðü’ne ödemeleri nedeni ile Ýzmit Kaymakamý’na þikayet edilmeleri.
10 MAYIS 1833
Fransýz Seyyah Charles Texier’in Adapazarý’na geliþi.
15 MAYIS 1924
Türkiye’nin ilk özel milli bankasý Adapazarý Ýslam Ticaret Bankasý’nýn adý Adapazarý Ýslam Ticaret Bankasý A.Þ. olarak deðiþtirildi.
16 MAYIS 1793
Kocaali Mutasarrýfý Adapazarlý Seyyid Hüseyin Paþa Alahan (bugünkü Alancuma)’da dünyaya geldi. 8 Haziran 1800’de idam edildiðinde Adapazarý Tahta Serdarý ve Mirmiraný idi.
17 MAYIS 1920
Fransýzca yayýnlanan Doðu Gazetesi’nde Journale D’orient imzalý bir haberde Kuvay-ý Milliye’nin yenildiði yayýnlanýnca bir heyetin durumu incelemek üzere Adapazarý’na gelmesi.
18 MAYIS 1893
Adapazarý’na baðlý Serdivan köyünün nüfus artýþý nedeni ile dört mahalleye ayrýlmasý talebi. Talepte “Adapazarý kazasýna mülhak Rum Serdivan Karyesi 300 haneye þamil olup bir muhtarlýk idaresinde müþkülat çekildiði…” gerekçesinin Dahiliye Nezaretine gönderilmesi öncesi Adapazarý Belediye Meclisi’nde görüþülmesi. Serdivan daha sonra Lakha, Lokhi, Ayazma ve Bakkaloðlu isimli dört mahalleye ayrýlmýþtýr.
19 MAYIS 1910
Hacýoðlu, Erenler ve Tepekum köylerinin Adapazarý kazasýna baðlanmasý talebinin Þuray-ý Devlet kararýna istinaden Maliye Nazýrý Cavit Bey, Dahiliye Nazýrý ve Sadrazam Said Paþa tarafýndan imza edilmesi ve bunun Adapazarý Kaymakamý ve Belediyesine bildirilmesi.
20 MAYIS 1919
Adapazarý Trakya-Paþaeli Müdafaa-i Heyeti Osmaniyesi Þubesi Reisi Sanisi Gümülcineli Þükrü’nün imzasý ile Ýzmir’in Yunanlýlar tarafýndan iþgalinin Sadarete protesto telgrafýnýn çekilmesi.
21 MAYIS 1889
Avrupalý bilgin, filozof ve mareþal olup “Silahlanmýþ Millet” kitabýnýn yazarý Alman Colmar Freiherr von der Goltz’un Adapazarý’na gelmesi ve bu geliþinde Uzunçarþý’nýn fotoðrafýný aldýrmasý ve þehrin çevre köylerinde patates ekiminin bolca yapýldýðýný notlarýnda kaleme almasý.
22 MAYIS 1890
Adapazarý Seyahati’ ne çýkan ve bu gezisini Erzurum’a kadar sürdüren Edmund Naumann’ýn Adapazarý ve Jüstinianus Köprüsü’nde incelemelerde bulunmasý ve bu incelemesinde Justinianus Köprüsü ile Kadý Köprüsü’nün yapýlýþý tarihini ilk defa M.S. 561 olarak belirtmesi.
23 MAYIS 1910
Hacýoðlu, Erenler ve Tepekum köylerinin Adapazarý kazasýna mahalle olarak baðlanmasý kararýnýn Padiþah V. Mehmet Reþat tarafýndan onaylanmasý.
24 MAYIS 1886
Bitinya Araþtýrmalarýnýn önemli þahsiyetlerinden sayýlan Walter Von Diest’in Adapazarý’na geliþi. Ýki gün sonra Kömürlük Köyü’ne geçiþi; Sakarya Nehri’nin doðusunda kalan bataklýk arazide Þýratepe ve Tersiye’yi incelemesi. Serdivan, Eski Yol, Jüstinianus Köprüsü, Hacýoðlu, Regio Tersia, Kalaycý, Tavuklar, Þarapçý… Güneþler, Trabzonlar, Karaköy, Taþlýk, Çökekler, Budaklar, Çatalköprü gibi yerleþim yerlerini oluþturduðu haritalara iþlemesi.
25 MAYIS 1813
Ýngiliz Gezgin John Mc Donald Kinneir’in bir bahar yaðmuru saðanaðýnda Adapazarý’ndan geçiþi.
26 MAYIS 1608
1608-1619 yýllarý arasýnda Bursa-Bolu arasýnda seyahat yapan Polonyalý Ermeni Simeon’un gezi notlarýna göre Adapazarý nüfusunun birkaç bin kiþi olduðu, Hristiyanlarýn köyün kuzeyinde, Müslüman ahalinin þehrin güneyinde Týðcýlar Mahallesi’nde yaþadýðýný belirtmesi.
27 MAYIS 1899
Yapýmýna 25 Haziran 1898 tarihinde baþlanýlan 9 km’lik Arifiye-Adapazarý Demiryolu Hattý’nýn yapýmýnýn tamamlanmasý ve ilk tren katarýnýn posta amacý ile Adapazarý yönüne hareket etmesi.
28 MAYIS 1888
Sapanca-Geyve Demiryolu Arifiye-Elma Ýstasyonu’ndan geçirilerek devam ettirildi.
29 MAYIS 1870
Hüdavendigar Salnamesinde belirtilen bilgiye göre Adapazarý’nda Salý günleri pazar kuruluyordu
30 MAYIS 1863
Tophane-i Amire tarafýndan Adapazarý’ndan gönderilen ceviz tahtasý yasaðýnýn teftiþi ve kontrolü için Dersaadet’ten Teftiþ Memuru Ahmet Vefik Efendi’nin Adapazarý’na gönderilmesi.
31 MAYIS 1883
Reji Þirketi’nin Adapazarý Kazasýnda bulunan temsilciliðinin müdürlüðüne Osmanlý Vatandaþý Ermeni Karabet Efendi’nin Adapazarý Reji Ýdaresi Müdür olarak atanmasý.
Haziran Ayý Takvimi’nde buluþmak üzere…Huzurlu Pazar günleriniz olsun Efendim…
Ýrfan Özdilek Niþancýk hakkýndaki diðer yazýlar Gsterim: 2270 | E-posta
|