|
Kamuya açık her yerde ve kapalı mekânlarda sigara yasağı başladı. Sigarayı toplumdan tecrit etme adına en önemli adımlardan biri sayılan sınırlamayla ilgili soru işaretleri ise henüz giderilebilmiş değil.
 Kapalı mekanlarda sigara içme yasağı başladı. Lokanta, kafeterya, kamu kurum ve kuruluşları, statlar ile toplu taşıma araçlarında sigara içenlere ağır cezalar uygulanacak. 'Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun' ile getirilen yasaklarda bazı soru işaretleri henüz netleşmiş değil. Özellikle kapalı mekan tanımının ne olduğu, yayımlanacak tebliğle netliğe kavuşturulacak. Çünkü merdiven boşluğu ve yangın merdiveni gibi alanların kapalı mekan sayılıp sayılmayacağı belli değil. Ayrıca cezanın hangi kurum ya da tarafından kesileceğinin net olarak belirlenmesi gerekiyor. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu verilerine göre, Türkiye'de her gün ortalama 15 milyon paket sigara tüketiliyor. Son 10 yılda ülkemizde tüketilen sigara miktarı 1 trilyon 95 milyar 700 milyon adede ulaştı. Ülkemizde insanlar sigaraya günde 45 milyon 205 bin YTL ödüyor. Sigara için kişi başına yapılan ortalama harcama ise 233,8 YTL.
Sigara içilemeyecek alanlar
Kamu hizmet binalarının kapalı alanları.
Koridorları dahil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence ve benzeri amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok kişinin girebileceği (ikamete mahsus konutlar hariç) binaların kapalı alanları.
Taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçları.
Okulöncesi eğitim kurumlarının, dershaneler, özel eğitim ve öğretim kurumları dahil olmak üzere ilk ve ortaöğrenim kurumlarının, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanları.
Özel mekanlar oluşturulacak
Yaşlı bakım evlerinde, ruh ve sinir hastalıkları hastanelerinde, cezaevlerinde, şehirlerarası veya uluslararası güzergahlarda yolcu taşıyan denizyolu araçlarının güvertelerinde sigara içmeye mahsus alanlar oluşturulabilecek. Ancak bu alanlara 18 yaşını doldurmayanlar giremeyecek.
Otelcilik hizmeti verilen işletmelerde, tütün ürünleri tüketen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş odalar oluşturulabilecek.
Açık havada yapılan her türlü spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin yapıldığı yerler ile bunların seyir yerlerinde sigara içilemeyecek, fakat bu tesislerde, tütün ürünlerinin tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilecek. Bu alanların koku ve duman geçişini önleyecek şekilde tecrit edilmesi ve havalandırma tertibatı ile donatılması gerekecek.
Her türlü reklam yasak
Kanun uyarınca tütün ürünlerinin ve üretici firmaların isim, marka veya alametleri kullanılarak her ne suretle olursa olsun reklam ve tanıtımı yapılamayacak. Bu ürünleri teşvik eden kampanyalar düzenlenemeyecek. Bu mamulleri üreten firmalar, hiçbir etkinliğe isimlerini, amblemlerini veya ürünlerinin markalarını kullanarak destek olamayacak.
Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların isimleri, amblemleri veya ürünlerinin marka ya da işaretleri, bunları çağrıştıracak kıyafet, takı ve aksesuar taşınamayacak.
Firma araçlarında da markaların tanınmasını sağlayacak uygulamada bulunulamayacak. Firmalar, üretilen ve pazarlaması yapılan tütün ürünlerini bayilere veya tüketicilere, teşvik, hediye, eşantiyon, promosyon ve yardım olarak dağıtamayacak.
Tütün ürünlerinin isim, logo ve amblemleri kullanılarak bildirim yapılamayacak, basın-yayın organlarına ilan verilemeyecek.
Filmlerde gösterilmeyecek
Televizyonda yayınlanan programlarda, dizilerde, filmlerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamayacak, görüntülere yer verilemeyecek.
Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde de tütün ürünleri satılamayacak.
Çocuklara satanlara hapis
Tütün ürünleri, 18 yaşını doldurmamış kişilere satılamayacak. Aykırı davrananlara da, 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
18 yaşını doldurmamış kişiler, tütün ürünü işletmelerinde, pazarlanması ve satışında çalıştırılamayacak.
Tütün ürünleri paket açılarak, adet şeklinde veya daha küçük paketlere bölünerek satılamayacak.
Tütün ürünleri, yetkili satıcı olan yerlerin dışında, otomatik makinelerle, telefon, televizyon ve internet gibi elektronik ortamlarla satılamayacak. Satış amacıyla kargo yoluyla taşınamayacak.
Yere izmarit atan yandı
Tütün ürünleriyle ilgili izmarit, paket, ağızlık, kağıt ve benzeri atıklar çevreye atılamayacak.
Tütün ürünleri, 18 yaşını doldurmamış kişilerin doğrudan ulaşacağı ve işletme dışından görülecek şekilde satışa arz edilemeyecek. Tütün ürünleri, satış belgesi olmaksızın ve satış belgelerinde belirtilen yerin dışında satışa sunulamayacak.
Her türlü sakız, şeker, çerez, oyuncak, kıyafet, takı, aksesuar ve benzeri ürünler, tütün ürünlerine benzeyecek ya da markasını çağrıştıracak şekilde üretilemeyecek, dağıtılamayacak ve satılamayacak.
Cezaları amirler kesecek
Yasağa uymayanlara Kabahatler Kanunu'nun 39'uncu maddesi uyarınca 62 YTL para cezası uygulanacak. Yasaklarla ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyen işletme sorumluları, işletme iznini veren kurum yetkilileri tarafından önce yazılı olarak uyarılacak. İşletmelere uygulanacak cezalar 5 bin YTL'den başlayıp 250 bin YTL'ye kadar çıkabiliyor. Kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında tütün mamulü tüketenlere ilgili idari birim amirinin yetkili kıldığı kamu görevlisi tarafından, özel kişilere ait toplu taşıma araçlarında sigara içenlere ilk başvurulan kolluk birim yetkilileri tarafından, kamuya ait toplu taşıma araçlarında ise ilgili idari birim amirinin yetkilendirdiği kamu görevlisi tarafından ceza kesilecek. Özel hukuk kişilerine ait ve herkesin girebileceği binaların kapalı alanlarında sigara tüketenlerin cezası da, en yakın kolluk birimi yetkilileri tarafından uygulanacak.
Çernobil'den beter: 10 organda kanser yapıyor
Türkiye'de 17 milyon sigara tiryakisi bulunuyor. Tütüne harcanan para ise yılda 15 milyar dolar. Maddi kayıpların yanında yılda 100 binin üzerinde insan sigaraya bağlı hastalıklar yüzünden erkenden hayatını kaybediyor. Duman yüzünden kolu ve bacağını kaybedenler kervanına her gün yenileri ekleniyor. 4 binin üzerinde zehir taşıyan sigara 10 ayrı organda kanser yapıyor. Sigara bu haliyle Çernobil nükleer santralinden daha fazla hastalık saçıyor.
'19 Mayıs Sigaradan Kurtuluş Savaşı' Cumhuriyet tarihinin en büyük kampanyası ile başlıyor. Bu süreçte sigaranın sağlığa zararlarını anlatmak için Ulusal Tütün Kontrolü Programı Sorumlusu Dr. Toker Ergüder'in araştırması korkunç tabloyu ortaya koydu. Sigara dumanı geçtiği bütün organları kanser yapıyor. Ağızdan başlayarak, yemek borusu, ses telleri, mide, böbrek, akciğer, pankreas, mesane, kan ve rahim ağzında ölümcül hastalığa neden oluyor. Sigara içenler ayrıca Çernobil kazasının 100 kilometre çevresinde bulunmuş gibi radyasyon alıyor. Türkiye'de akciğer kanserine bağlı ölümlerin yüzde 90'ı sigaradan kaynaklanıyor. Ergüder'in verdiği bilgiye göre, akciğer kanserine yakalananlar arasında pasif içiciler de bulunuyor. En masum yaş grubunun çocuklar olduğunu belirten Ergüder, anne ve babası sigara içen çocukların farkında olmadan yılda 80 sigara içtiğini aktarıyor. Bu çocukların astıma yakalanma riskinin 1,5 kat, aniden ölme risklerinin ise 2 kat arttığını kaydeden Ergüder, "Sigarayı çocuklarınız için bırakın." çağrısında bulunuyor.
Sigarayı asrın salgın hastalığı şeklinde tanımlayan Meclis Sağlık Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Cevdet Erdöl ise "Bu tehdit en fazla bebekleri, çocukları, gençleri tehdit ediyor. Sadece kanser, kalp krizi gibi hastalıkların pençesine düşürmüyor aynı zamanda uyuşturucu bağımlılığına sürüklüyor." uyarısı yapıyor. Erdöl, kapalı alanlarda sigara içme yasağına tiryakilerin uyacağını geçmiş örneklerle açıklıyor: "1934'te hastanede yatan hastalara sigara reçete edilebilmesi için kanun çıkarılmış. 1930'lu yıllarda askere her gün sigara vermişiz. Zorla gençleri sigaraya alıştırmışız. Ta 1980'e kadar. 60'lı yılların sinema filmlerinde yoğun bir sigara teması var. O mantıktan buraya gelmişiz. Önemli bir değişim bu."
Sigaraya harcanan paralarla her gün 6 km, yılda ise 2500 km. otoyol, her gün 5 yeni hastane yapılabilir. Havaya üflenen duman, Milli Savunma Bakanlığı bütçesinin 2 katına, Sağlık Bakanlığı bütçesinin 4 katına, Çevre Bakanlığı bütçesinin ise 20 katına denktir. Tiryakilerin kendini öldürmek için harcadığı para ile 7 bin 500 asgari ücretlinin bir yıllık maaşı karşılanabilir ve 1 uçak alınabilir. Sağlık uyarı listesine göre sigara içenler genç yaşta ölür. Sigara içmek damarları tıkar, kalp krizine ve felçlere sebep olur. Sigarayı bırakmak ölümcül kalp ve akciğer hastalıkları riskini azaltır. Sigara içmek ağrılı ve yavaş bir ölüme neden olabilir. Sigara içmek kan akışını yavaşlatır ve cinsel iktidarsızlığa neden olur. Sigara içmek cildin erken yaşlanmasına sebep olur. Sigara içmek spermlere zarar vererek doğurganlığı azaltır.
Yasak, çalışanları işyeri dışına çıkaracak
Sigara yasağı en fazla büyük plazalarda çalışanları etkileyecek. Birçok çalışan sigara içmek için dışarı çıkmak zorunda kalacak. Büyük şirketler yasak sebebiyle bir dizi önlemler aldı. Sabancı Holding çalışanları kulelerin arka bölümünde yer alan teraslarda sigara içebilecek. 2006'dan beri sigara içme yasağı bulunan Bosch'da ise sadece plaza önünde içilmesine müsaade ediliyor. TMSF'de bugün itibarıyla mevcut sigara bölümleri iptal edilecek. İTO'nun Eminönü'deki merkez binasında sigara içilmesi zaten yasak. Vakıf Gureba'nın ise bahçesinde bile sigara içilemiyor.
Ulusal Haberler hakkındaki diğer yazılar
Gösterim: 3033 | E-posta
|
